Περιβάλλον ώρα μηδέν

Η Γη με την ηλικία των πέντε δισ. χρόνων αδυνατεί πλέον να συντηρεί με την ίδια ικανότητα και τους ίδιους φυσικούς τρόπους, όπως παλαιότερα, τη ζωή των κατοίκων της. Κι αυτό γιατί η ανθρώπινη επέμβαση και η απερίσκεπτη εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην «Έκρηξη της Γης». Ο homo sapiens δεν μπόρεσε να καταλάβει ότι είναι περαστικός απ’ αυτόν τον πλανήτη κι ότι είναι ένας από τους άπειρους οργανισμούς του κι όχι ο μοναδικός. Έτσι με το συνεχή βιασμό της φύσης προκάλεσε ασθένειες από τις οποίες κρέμεται σήμερα η ζωή του πλανήτη μας.

Ένα σύντομο «Ιατρικό Δελτίο» θα έδειχνε:

ΩΚΕΑΝΟΙ: Η ζωή δημιουργήθηκε στον Ωκεανό. Εκεί υπάρχει και σήμερα η μεγαλύτερη γενετική ποικιλία ειδών. Το 97% των βιότοπων βρίσκονται στη θάλασσα. Σήμερα όμως οι ωκεανοί μετατρέπονται σε υδάτινες έρημους από:

- αλιευτικούς στόλους υψηλής τεχνολογίας

- ρύπανση από δηλητηριώδη απόβλητα, βλαβερές ουσίες, ψάρεμα με δυναμίτη και κυάνιο, πυρηνικές δοκιμές και ατομικά υποβρύχια.

ΔΑΣΗ: Από τα 620 εκατομμύρια «πρωτοδάσους» που κάλυπταν τον πλανήτη πριν από 8000 χρόνια έμειναν μόνο 130 εκατ. Παρθένου δάσους.

ΚΛΙΜΑ: Το κλίμα στην κυριολεξία εξεγείρεται. Η θερμοκρασία αυξάνεται. Η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει. Οι βροχοπτώσεις καταποντίζουν ολόκληρες περιοχές ενώ η ξηρασία απειλεί με τρομερές καταστροφές. Έχουμε αναδιάταξη εποχών, οι επιδημίες θερίζουν, οι πάγοι λιώνουν. Το Ελ Νίνιο με την τρομακτική έκλυση ενέργειας που απελευθερώνει και την υπερθέρμανση του Ειρηνικού ναρκοθετεί τον πλανήτη με απρόβλεπτα αποτελέσματα.

Επίσης οι τόνοι διοξειδίου του άνθρακα, που εκλύονται στην ατμόσφαιρα, και η μείωση της ζώνης του όζοντος αποτελούν άλλη μια βασική αιτία διαταραχής του κλίματος.

ΕΡΗΜΩΣΗ: Οι έρημοι και οι στέπες διευρύνονται λόγω της ξηρασίας, της διάβρωσης και εφαλάτωσης των καλλιεργήσιμων εκτάσεων(φαινόμενα του θερμοκηπίου). Έτσι οι άνθρωποι καταλήγουν σε «οικολογικούς πρόσφυγες». Στη μεσογειακή λεκάνη επηρεάζονται άμεσα η Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα.

ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ: Κατά τον αμερικανό βιολόγο Ε. Ουίλσον η βιοποικιλότητα που προστατεύει το φυσικό οικοσύστημα από το οποίο εξαρτάται η ζωή του ανθρώπου - βελτιώνει το έδαφος, καθαρίζει τα νερά και τον αέρα -μειώνεται. Ο άνθρωπος εκτόπισε τα άλλα είδη.

Η εντατικοποίηση της γεωργίας και δασοπονίας, η αστική και βιομηχανική επέκταση, η πύκνωση δικτύων μεταφορών, η ρύπανση, η διευθέτηση των ποταμών, η καταστροφή των υγρότοπων και των ακτών, ο τουρισμός και το κυνήγι είναι οι ισχυρότερες πιέσεις που δέχεται το φυσικό περιβάλλον.

ΝΕΡΟ: Το 1995 το 20% του πληθυσμού της γης δεν είχε ακόμα πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Το ποσοστό αυτό προβλέπεται να διπλασιαστεί το 2025. Φαντάζεται κανείς το μέγεθος του προβλήματος αν ληφθεί υπόψη ότι από την υδάτινη ποσότητα μόνο το 3% είναι κατάλληλο για τη συντήρηση της ζωής.

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ: Ο σημερινός τουρισμός είναι εκρηκτικός αφού όλοι είμαστε ταξιδιώτες. Η Παγκόσμια Οργάνωση Τουρισμού ισχυρίζεται ότι ο τουρισμός είναι

πια μια βιομηχανία που το 2010 θα φτάσει να κερδίζει πάνω από 3 τρισεκατομμύρια δολάρια και να απασχολεί πάνω από 200 εκατομμύρια ανθρώπους σ’ όλο τον κόσμο.

Αυτές οι συμφορές - πληγές του πλανήτη μας αιμορραγούν συνεχώς. Και δυστυχώς στις παρυφές της 3ης χιλιετίας δεν υπάρχει περιβαλλοντική ηθική. Το περιβάλλον δεν αντιμετωπίζεται ως αξία και ως σχέση του ανθρώπου με τη φύση, όπως αυτή διαμορφώνεται μέσα στον εκρηκτικά εξελισσόμενο τεχνολογικό πολιτισμό, στο όνομα του οποίου ο άνθρωπος (και για να ακριβολογούμε το διεθνές κεφάλαιο) έχει ξεχάσει ότι η φύση του δόθηκε για να τη χρησιμοποιεί με σύνεση. Αποτέλεσμα ο μαγικός γήινος παράδεισος να μετατρέπεται ταχύτατα σε κόλαση. Κι αυτό γιατί οι κερδοσκόποι, αφού εμπορεύτηκαν τον άνθρωπο και όσα αυτός μπορεί να φτιάξει, εμπορεύτηκαν ακόμα και το αίμα, το γέλιο, το θάνατο, το τραγούδι, την ελπίδα, το μπετόν με τη γη και το σίδερο. Εμπορεύτηκαν το οξυγόνο (αγοράζουν το δικαίωμα εκπομπών ρύπων από τις τρίτες χώρες), τη θάλασσα, τα ναρκωτικά και τη βία και συσσώρευσαν από αυτή τη δραστηριότητα πλούτη και δύναμη. Η οικονομική κρίση και η περιβαλλοντική καταστροφή αλληλοσχετίζονται. Και οι δυο στηρίζονται στο κερδοσκοπικό μοντέλο της υπερπαραγωγικότητας.

Τώρα τελευταία βέβαια από πολλές πλευρές -συνέδρια Διεθνών Οργανισμών, συσκέψεις κυβερνητικών εκπροσώπων κ. ά.- ακούγονται διάφορες υποσχέσεις για δραστικά μέτρα. Όλα φαντάζουν όμως χλωμά, αφού το περιβαλλοντολογικό πρόβλημα, είναι στην ουσία πολιτικό πρόβλημα και ως τέτοιο δεν λύνεται με επιμέρους μπαλώματα (εξάλλου ούτε οι υπάρχοντες νόμοι δεν εφαρμόζονται). Η ουσιαστική λύση του προβλήματος βρίσκεται στην διαφορετική οργάνωση της κοινωνίας και του καταμερισμού εργασίας. Στο χέρι μας είναι να παλέψουμε όλοι προς αυτήν την κατεύθυνση.



Ελένη Λάμπρου