ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΣΤΕΝΗΣ
Άς πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.Όταν αναφερόμαστε
στη Δίρφη δεν εννοούμε μόνο την γνωστή σε όλους κορυφή η οποία λέγεται Δέλφη
αλλά μια περιοχή Χερσαίας Έκτασης (ha)63000 0 και συνολικής Περιμέτρου (km)240.1
Η Δίρφυς είναι σημαντική οροσειρά της κεντροανατολικής
Εύβοιας. Η Δέλφη στα 1.743 μέτρα, αποτελεί την υψηλότερη κορυφή της. Σε αυτό το
σημείο βρισκόταν στην αρχαιότητα το ιερό της
Διρφύας Ήρας, καθώς το βουνό ήταν
γνωστό σαν το αγαπημένο ησυχαστήριο της θεάς .Η Δίρφη με τα γύρω βουνά,
Πυξαριάς, Ξεροβούνι, Σκοτεινή και Μαυροβούνι, σχηματίζει μια οροσειρά μήκους
50χλμ. περίπου. Οι πηγές της Δίρφης είναι
αναρίθμητες και από εκεί ξεκινούν
τα μεγάλα ποτάμια της Εύβοιας, αλλά και δεκάδες ακόμα μικρά ποτάμια και
ρέματα.
Καταστρέφουν για πάντα το
ευαίσθητο οικοσύστημα της Δίρφυς
Πώς;
Βάζοντας στη θέση του τόνους μπετό, σίδερο καλωδιώσεις ,μπάζα,
απόβλητα, χυμένα λάδια κ.λ.π.
- Το συνολικό βάρος της κάθε μεγάλης ανεμογεννήτριας είναι
ανάλογο με το μέγεθός της και ξεκινάει από 223 τόνους, 264 τόνους, 313 τόνους
και φτάνει στους 490 τόνους.
Κάθε μεγάλη ανεμογεννήτρια χρειάζεται 150 τ.μ. τσιμέντο και
σε βάθος τουλάχιστον 3 μέτρων και για κάθε πυλώνα χρειάζεται να πέσουν 800
περίπου κυβικά μέτρα μπετόν.
Αρκετές φορές έχει
τύχει να αρπάξουν φωτιά οι τουρμπίνες και να την μεταδώσουν στο δάσος.
Τα δάση της περιοχής
έχουν υποστεί κατά καιρούς φθορές από
φωτιές και άλλους λόγους, αλλά σε λίγα
χρόνια επανήλθαν. Η ζημιά που θα γίνει
τώρα δεν διορθώνεται γιατί το ατσάλι και το
τσιμέντο θα μείνουν εκεί για αιώνες.
Η περιοχή αποτελεί
έναν σημαντικό βοτανικό παράδεισο. Από αυτά, ορισμένα φύονται μόνον σε τούτη
την περιοχή και πουθενά αλλού στον κόσμο. Κάποια μάλιστα, φέρουν στην λατινική,
δηλαδή στην παγκοσμίως αποδεκτή επιστημονική ονομασία τους ονόματα των περιοχών
στις οποίες βρέθηκαν, όπως: Silene dirphya, Origanum (δηλ. ρίγανη) lirium (από
την θέση «Λειρή», του καταφυγίου), Viola dirphya, Nepeta argolika susp dirphya
κ.α.
Πιο αναλυτικά:
Η βλάστηση του βουνού αποτελείται από πολλά σπάνια είδη. Εδώ
αναπτύσσονται εκτεταμένα δάση από κεφαλληνιακή ελάτη με μπαλώματα από καστανιές
που διαδέχονται την μεσογειακή μακία, τα πευκοδάση και τα φρύγανα στα χαμηλά.
Τα ψηλότερα σημεία είναι γυμνά και φιλοξενούν μόνο την χαμηλή βλάστηση των
κορυφών. Στα ρέματα φυτρώνουν τεράστια πλατάνια, σφενδάμια και λεύκες και η
βλάστηση συμπληρώνεται με πουρνάρια, βουνοκυπάρισσα, αριές, φράξους, σορβιές,
ίταμους, γκορτσιές, κ.ά. Δεκάδες είναι τα ενδημικά του βουνού και της Εύβοιας
αλλά και πολλά ακόμα σπάνια φυτά που συναντάει κανείς στην βόλτα του. Από αυτά,
τα πιο σημαντικά είδη είναι η Nepeta argolica subsp dirphya, τα αγριόσκορδα
Allium dirphianum και Allium calamarophilon, η Asperula suffruticosa, η
Asperula lutea subsp euboea, η Minuartia dirphya, η σιληνή Silene dirphya, το
κολχικό Colchicum euboeum, οι καμπανούλες Campanula constantini, Campanula
cymaea και Campanula goulimyi, η βιόλες Viola dirphya και Viola euboea, η
φριτιλάρια Fritillaria euboeica, τα βαλσαμόχορτα Hypericum delphicum και
Hypericum fragile, το τσάι της Εύβοιας Sideritis euboea, η Cruciata taurica
subsp euboea, το Origanum lirium, ο φλώμος Verbascum euboicum, το Senecio
eubaeus, ο Stachys tetragona, το Geocaryum euboicum, η Malcolmia macrocalyx subsp
scyria και το Cirsium heldreichii subsp euboicum. Άλλα ενδιαφέροντα φυτά του
βουνού είναι η παιώνια Paeonia mascula subsp hellenica, η Rindera graeca, η
Cephalaria flava subsp setulifera, το Linum leucanthum, η Primula vulgaris
subsp rubra, η Stellaria holostea, ο Leptoplax emarginata, το Ribes orientale,
η Corydalis blanda subsp blanda, η Inula candida subsp limonella, η Achillea
umbellata, ο Bolanthus graecus, η καμπανούλα Campanula incurva, η ορχιδέα
Epipactis palustris, η Genista millii, η ιριδα Iris germanica, το γεράνι
Geranium macrorrhizum, η Saxifraga sibthorpii, η σιληνή Silene pentelica, το
λυχνάρι Arum cylindraceum, το Chaerophyllum aromaticum, η Lysimachia
serpyllifolia και το Damasonium bourgaei.
Η Δίρφη είναι ένα ιδιαίτερα δύσβατο βουνό με πυκνά δάση και
έτσι εδώ βρίσκουν το κατάλληλο καταφύγιο δεκάδες είδη της ορνιθοπανίδας, ενώ
πολλά πουλιά που μεταναστεύουν από τα βόρεια προς τα νότια πρωτοκαταφθάνουν
στις πλαγιές του βουνού. Από τα αρπακτικά στην περιοχή ζουν σπιζαετοί,
φιδαετοί, σφηκιάρηδες, γερακίνες, ξεφτέρια, διπλοσάινα, πετρίτες,
μαυροπετρίτες, δεντρογέρακα και βραχοκιρκίνεζα. Από τα νυχτόβια αρπακτικά εδώ
ζουν μπούφοι, γκιώνηδες, κουκουβάγιες, χουχουριστές και τυτούδες. Στις πιο
απομονωμένες πλαγιές ζούνε λίγες πετροπέρδικες και στα ψηλότερα σημεία
απαντώνται κοκκινοκαλιακούδες, κόρακες, δεντροσταρήθρες, σταχτοπετρόκληδες και
χιονοψάλτες. Άλλα είδη του βουνού είναι το σπάνιο αγριοπερίστερο, το γιδοβύζι,
ο κούκκος, η βουνοσταχτάρα, ο τσαλαπετεινός, ο μεσαίος δρυοκολάπτης, το βραχοχελίδονο,
ο τρυποφράχτης, ο θαμνοψάλτης, ο καρβουνιάρης, η ασπροκωλίνα, ο γαλαζοκότσυφας,
η τσίχλα, η γερακότσιχλα, ο πυρροβασιλίσκος, η γαλαζοπαπαδίτσα, ο
σταχτομυγοχάφτης, ο βραχοτσοπανάκος, το βουνοτσίχλονο και ο τσιφτάς.
Τα αμφίβια του βουνού περιλαμβάνουν σαλαμάνδρες,
πρασινόφρυνους, φρύνους, κιτρινομπομπίνες, γραικοβάτραχους και σβελτοβάτραχους.
Η ερπετοπανίδα της Δίρφης είναι εξαιρετικά πλούσια. Μεταξύ άλλων εδώ ζουν
μεσογειακές χελώνες, κρασπεδοχελώνες, κονάκια, τυφλίτες, σαμιαμίδια,
τρανόσαυρες, σιλιβούτια, τοιχόσαυρες, αβλέφαροι, λιακόνια, έφιοι, λαφιάτες,
δεντρογαλιές, σαπίτες, νερόφιδα, σαΐτες, αγιόφιδα, σπιτόφιδα και οχιές. Η
πανίδα των θηλαστικών από την άλλη είναι φτωχή και μόνο οι βίδρες που ακόμα
ζούνε στα ρέματα ξεχωρίζουν. Άλλα είδη είναι οι αλεπούδες, οι ασβοί, οι
σκαντζόχοιροι, τα πετροκούναβα, οι νυφίτσες και οι λαγοί. Στο βουνό ζει και
ένας στενότοπος ενδημικός γρύλος που περιλαμβάνεται στο Διεθνές Κόκκινο Βιβλίο
των Απειλούμενων Ζώων, η Parnassiana dirphys, αλλά και δύο ενδημικοί του βουνού
τζίτζικες, η Cicadetta dirfica και η Euboeana castaneivaga.
Τα στοιχεία αντλήθηκαν:
natura
ΗΟΡΕΙΝΗ ΧΛΩΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ, Εύη Σαραντέα Μίχα
Φυτά
Abies cephalonica (Κεφαλλονίτικο έλατο)
Acer opalus hyrcanum (Σφενδάμι σερβικό)
Adenocarpus
complicatus complicatus (Αδενόκαρπος
ο συμπεπτηγμένος)
Aethionema
iberideum
Alcea
pallida pallida
Allium
calamarophilon
Anthriscus
nemorosa
Asperula
suffruticosa
Astragalus
creticus rumelicus
Athamanta
macedonica
Berberis
cretica (Βερβερίς η κρητική)
Bolanthus
graecus
Campanula
constantinii
Campanula
cymaea
Cardamine
raphanifolia acris
Carum
graecum graecum
Castanea
sativa (Καστανιά)
Cephalaria
flava setulifera
Cerastium
banaticum speciosum
Cerastium
candidissimum
Chaerophyllum
aromaticum
Cirsium
heldreichii euboicum
Cirsium
heldreichii heldreichii
Corydalis
bulbosa blanda
Crepis
incana
Cruciata
taurica euboea
Damasonium
alisma
Daphne
jasminea (Δαφνούλα ιασμινοειδής)
Dianthus
biflorus
Dianthus
diffusus
Draba
parnassica
Drypis
spinosa
Epilobium angustifolium
Erophila
verna verna
Erysimum
microstylum
Euphorbia
amygdaloides heldreichii
Euphorbia
deflexa
Fritillaria
euboeica
Galium
citraceum
Galium
melanantherum
Galium
thymifolium
Genista
millii (Γενίστα η Μίλιος)
Geocaryum
parnassicum
Geranium
macrorrhizum
Hypericum
delphicum
Hypericum
fragile
Ilex
aquifolium (Αρκουδοπούρναρο)
Juniperus
foetidissima (Βουνοκυπάρισσο)
Lamium
garganicum striatum
Laserpitium
siler garganicum
Lepidium
hirtum nebrodense
Lilium
chalcedonicum
Linum aroanium
Linum
elegans
Lysimachia
serpyllifolia
Malcolmia
macrocalyx scyria
Malva
neglecta
Menyanthes
trifoliata
Narcissus
poeticus poeticus
Nepeta
argolica dirphya
Onobrychis
alba laconica
Onosma
erectum erectum
Orchis
purpurea
Origanum
lirium
Origanum
scabrum
Ornithogalum
exaratum
Paeonia
mascula hellenica
Paronychia
albanica graeca
Phyllitis
scolopendrium
Platanus
orientalis (Πλάτανος)
Polygala
nicaeensis tomentella
Polygonum
equisetiforme
Polygonum
idaeum
Populus
tremula (Τρεμόλευκα)
Rhamnus
saxatilis prunifolius (Ράμνος ο προυνόφυλλος)
Ribes orientale (Ρίμπες το ανατολικό)
Rindera
graeca
Satureja
parnassica parnassica
Saxifraga
exarata
Saxifraga
scardica
Saxifraga
sempervivum
Saxifraga
sibthorpii
Scabiosa
taygetea taygetea
Scutellaria
rupestris parnassica
Sedum
cepaea
Senecio
ambiguus ambiguus (Σενέκιο το αμφίβολο)
Senecio
eubaeus
Sideritis
euboea
Silene
dirphya
Silene
multicaulis genistifolia
Smyrnium
orphanidis
Sorbus aria
aria (Ασημοσορδιά)
Stachys
tetragona
Taraxacum
gracilens
Taraxacum
molybdocephalum
Taxus
baccata (Ίταμος)
Teucrium
montanum helianthemoides
Thlaspi
ochroleucum
Thymus
dolopicus
Valeriana
alliariifolia
Verbascum
delphicum
Verbascum
euboicum
Viola alba
dehnhardtii
Viola alba
thessala
Viola
chelmea
Viola
dirphya
Viola
euboea
Viola
reichenbachiana
Viola
sieheana
Αξιόλογα Πτηνά
Accipiter
gentilis gentilis (Διπλοσάινο)
Alectoris
graeca (Πετροπέρδικα)
Anthus
campestris campestris (Χαμοκελάδα)
Apus melba
melba (Σκεπαρνάς)
Aquila
chrysaetos chrysaetos (Χρυσαητός)
Bubo bubo
bubo (Μπούφος)
Caprimulgus
europaeus (Γυδοβυζάχτρα)
Cinclus
cinclus aquaticus (Νεροκότσυφας)
Circaetus
gallicus (Φιδαητός)
Emberiza
caesia (Σκουρόβλαχος)
Emberiza
cia (Βουνότσιχλονο)
Falco
eleonorae (Μαυροπετρίτης)
Falco
peregrinus brookei (Πετρίτης)
Gyps fulvus
(Όρνιο)
Hieraaetus
fasciatus (Σπιζαητός)
Hydrobates
pelagicus (Υδροβάτης)
Lanius
collurio collurio (Αητόμαχος)
Lullula
arborea arborea (Δεντροσταρήθρα)
Monticola
solitarius (Γαλαζοκότσυφας)
Motacilla
cinerea (Σταχτοσουσουράδα)
Pernis
apivorus (Σφηκιάρης)
Phylloscopus
bonelli orientalis (Βουνοφυλλοσκόπος)
Sitta
europaea caesia (Δεντροτσοπανάκος)
Sitta
neumayer neumayer (Βραχοτσοπανάκος)
Strix aluco
aluco (Χουχουριστής)
Sylvia
atricapilla (Μαυροσκούφης)
Sylvia
curruca curruca (Λαλοτσιροβάκος)
Turdus
viscivorus (Τσαρτσάρα)
Tyto alba
alba (Τυτώ)
Αξιόλογα Αμφίβια / Ερπετά
Bombina
variegata scabra (Κιτρινοβομβίνα)
Bufo
viridis viridis (Πρασινόφρυνος)
Coluber
gemonensis gemonensis
Hyla arborea arborea (Δεντροβάτραχος)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.